Het Poolse parlement heeft op 6 april een wetsvoorstel goedgekeurd op grond waarvan de presidentsverkiezingen in mei alleen per post gehouden zullen worden. Het wetsvoorstel moet nog door de Senaat en de president ondertekend worden. En hoe gaat het precies eruit zien?

Het wetsvoorstel houdt in dat de presidentsverkiezingen op 10 of 17 mei plaatsvinden. Niet eerder dan zeven dagen voor de verkiezingsdag en niet later dan op zaterdag voor de verkiezingen krijgt elke burger een pakket per post op zijn woonadres. Het wordt dus via een reguliere post bezorgd – niet aangetekend.

Elk pakket bevat het volgende:

  • stembiljet
  • verklaring met betrekking tot een geheime stemming
  • envelop voor stembiljet
  • retourenvelop

Wat moet elke kiezer doen?

  • zijn stem op het stembiljet registeren;
  • stembiljet in de envelop doen en sluiten;
  • verklaring met betrekking tot een geheime stemming invullen met de naam en sofinummer (PESEL is het equivalent in Polen) en ondertekenen;
  • stemkaart in de gesloten envelop samen met de verklaring in de retourenvelop indoen.

Deze set van papieren moeten de burgers op de verkiezingsdag tussen 06.00 uur en 22.00 uur zelf op de speciale brievenbussen doen. Deze brievenbussen worden door de Poolse Post neergezet. De verkiezingscommissies halen vervolgens alle enveloppen met de stembiljetten uit de retourenveloppen en gooien ze in de stembussen.

Een stembiljet wordt als ongeldig beschouwd in het geval dat:

  • de retourenvelop geen verklaring van de kiezer inzake de geheime stemming bevat;
  • er informatie op deze verklaring ontbreekt (zoals sofinummer);
  • de envelop voor het stembiljet niet dichtgeplakt werd;
  • de naam van de kiezer op de kiezerslijst in de gemeente niet voorkomt;
  • de retourenvelop van dezelfde kiezer al in de stembus is gegooid (!!!).

Hier komen de volgende vragen:

  • Hoe worden ongeveer 24 miljoen stempakketten op tijd bezorgd?
  • Waar zullen de speciale brievenbussen neergezet worden?
  • Hoeveel zullen er zijn?
  • Hoe zien ze eruit?
  • Hoe worden ze bewaakt?
  • Hoe worden de stembiljetten aan de personen in quarantaine, in ziekenhuizen of gevangenissen bezorgd?
  • Hoe wordt het bepaald welke envelop in de brievenbus als eerste was in het geval dat er twee enveloppen van dezelfde kiezer in de de brievenbus zich bevinden?
  • Hoe moeten de mensen in het buitenland stemmen? Er zijn geen speciale brievenbussen.
  • Hoe worden de speciale brievenbussen door de verkiezingscommissies leeggehaald?

Ik heb inmiddels bij de Poolse ambassade in den Haag nagevraagd hoe de verkiezingen in het buitenland zullen eruitzien omdat er nog geen informatie door de autoriteiten wordt verstrekt. De ambassade heeft mij geïnformeerd dat de verkiezingen per post nog niet zijn toegestaan omdat het wetgevingsproces nog niet is afgerond.